23 January 2011

Gnide do a mé! I fajarà fora de os pesciadus de jënt.


Atira ài lascè dailò sües rëis y ti é jüs do.

Dal vagnele do San Matî (Matî  4,12-23)

¹²Do che Gejù â aldì, ch‘an â sciuré Jan te porjun,
s‘àl retrat tla Galilea.
¹³Al à lascè Nàzaret, por jì a d‘abité a Cafàrnaum,
che é dlungia le lêch, tl raiun de Sébulonn y de Nàftali.
¹⁴Ćiodich‘al dô s‘ademplì,
ći ch‘al é gnü dit tres le profet Isaìa:
¹⁵La tera de Sébulonn y la tera de Nàftali,
la strada dl mer, la tera delà  dal Iórdann, la Galilea pagana:
¹⁶le popul che viô tla scurité  à odü na löm lominosa;
a chi, che viô tl rëgn dl‘ambria dla mort, ti él aparì na löm.
¹⁷Da dailò inant à Gejù metü man da incundé:
Convertìsse! Deache le rëgn dl cil é daimprò.
¹⁸Tratan che Gejù passâ dlungia le lêch de Galilea,
àl odü dui fredesc, Scimun, nominé Pire, y so fre Andrè,
ai ê dër tl sciuré fora la rëi te lêch,
ćiodich‘ai ê pesciadus.
¹⁹Y al ti à dit: Gnide do a mé!
I fajarà fora de os pesciadus de jënt.
²⁰Atira ài lascè dailò sües rëis y ti é jüs do.
²¹Da jì inant àl odü dui d‘atri fredesc,
Iaco, le fì de Zebedèus, y so fre Jan;
ai ê cun so pere Zebedèus te barca y arjignâ ca sües rëis.
Al i à cherdè,
²²y atira ài lascè süa barca y so pere
y ti é jüs do a Gejù.
²³Gejù rodâ por döta la Galilea,
insignâ tles sinagoghes, incündâ  le vagnele dl rëgn
y varî tl popul dötes les maraties y les soferënzes.

le popul che viô tla scurité  à odü na löm lominosa;
a chi, che viô tl rëgn dl‘ambria dla mort, ti él aparì na löm.

Ćer letur, o ćer teofilus, sciöche San Paul dijess,
ne t‘él mai sozedü  da incuntè na porsona y da sintì che da chël dé inant sarà tò destin lié al sò? N‘odlada, na parora, y te savôs che nia ne foss plü stè sciöche denant? Tl contest de na relaziun d‘amur ti vëgnel a val‘ de te dit „colpo di fulmine“. I arati che al vëgn tut ca chësta metafora bindebo cruënta propi deache te chisc momënć ne laora la rajun nia plö cis- avisa sciöche sce al ti ess dè jö le tonn; mo chësc tonn atoca inće diretamënter le cör y fej en „dann“ ireversibl.
Ti àl mo inće dè  jö le tonn ai cater apostui, Sciumun Pire, Andrè, Iaco y Jan? Un dötes les rajuns por rové a chësta conclujiun. I cater ê  pesciadus y inće in chël dé ê söl lêch de Galilea a pié pësc, Pire cun so fre Andrè, Iaco cun le fre Jan y so pere. N scenar de laur da vigni dé, sciöche vignun de nos va a scora o a laurè. Fora de n bel sarëgn passl Gejù y ti dij madër: „ Gnide do a mé! I fajarà fora de os pesciadus de jënt“. Y insciö él sozedü che al ti à dè jö le tonn. I cater pesciadus à lascè tomè ći che ai â tles mans, rëis, barca, le pere por ti jì do a Gejù. Mo ći se ài mo mai punsè? Sciöche un bele dit, ne laora la rajun nia plü cis; na rajun sana (ein gesunder Menschenverstand) dijess: „Pu jì olà pa? Pu jì a fa ći pa? I ne te cunësci pö nia, ćiodì messàssi pa gnì cun te?“. Ai ne â degönes informaziuns sura Ći? Olà? Ćiodì? Co pa? Tan di pa? - ai à madër lascè döt y é jüs cun Gejù. No, ai ne ti é nia jüs do a Gejù do avëi metü sön stadira pro y contra; no, ai ti é jüs do deache al ti à dè jö le tonn tl cör. Ai à lascè döt, deache ai à incuntè na porsona che i  à invià da jì cun ëra y da fa ći che ëra fej: ester pesciadù de jënt, incuntè les porsones y ti fa conësce Dî, i cherdè da ti jì do a Gejù.
Sciöche Gejù  a cherdè i apostui, se chërdel inće nos, y sciöche al ti à dè jö le tonn ai apostui, se dàl inće jö le tonn a nos. Gejù se mostra y se chërda sön trus desvalis y al le fej te na mainira dër individuala tla vita de vignun de nos. Datrai se intenun impormò plü tert, sciöche i discepui de Emaus, che Gejù fajô verde n füch te nosc cör. Spo sintiun che al é valch, che al é valch che se armöi daìte; mo nos instësc messun dì de sce o de no, ti jì do a chësc sentimënt inće sce le tru é strënt y sfadius, inće canche al pê che chël füch se destödes. Jì do a Gejù ne ò nia dì tó sö na dotrina te na maniera inteletuala o tignì ite prescriziuns; al ó dì ti jì do a na porsona che à vit a na certa maniera. Chësc ti jì do sënza savëi ći o co, se fej tëma; mo i ne arati nia, che Gejù se chërdes por se ingianè, al se chërda por se portè la vera ligrëza. Por le conësce messunse ti jì do y por ti jì do messunse le conësce. No, sce ti vas do a Gejù, spo ne aras pa nia sigurtês; impurmò lascian tües sigurtês te davagnaraste la liberté. Datrai te daràl imënt che ne te capësces nia, te damanaràs: „Emo, che este pa tö pordërt? Ći oste pa tö da me?“. Mo ti jaràs impò do, deache al é la pasciun te te che ne te lascia degöna pêsc y che ne lascia nia prò che te dais sö chësta vita cun Ël.
Gejù ne te da nia chës informaziuns che te uresses avëi por te sintì sigü de te instëss propi deache al ó che ti ais la crëta. Al ne ó nia stlü jö en cuntrat da mile clausoles cun te, mo al ó tò amur y tüa pasciun. Daniele Comboni ti à lascè sciöche regula de vita a sü miscionars: „Tignide i edli fić te Gejù Crist“... i me pënsi propi deache madër Ël te dà la forza da jì inant y da ne dè nia do. Porchël „spera tl Signur, sides sterch, to cör se implësces de coraje y spera tl Signur“ (fora dl salm 26). (lv)



Convertìsse! Deache le rëgn dl cil é daimprò.